Centraal Cultuur
- Gegevens
- Gepubliceerd op zaterdag 01 mei 2010 21:02
'Nu nog een Contrabombarde' zegt organist Jos Laus
Orgel St. Jacobuskerk blinkt en klinkt als nooit tevoren
Bij de ingrijpende renovatie van de St. Jacobuskerk aan de Parkstraat verzuimde men niet het orgel flink onder handen te nemen.
Het werd niet alleen afgestoft, opgepoetst en technisch aangepast, het klinkt ook duidelijk beter, zegt Jos Laus, organist en koordirigent van de kerk.
Hij geeft op 29 mei een inwijdingsconcert op het grootste orgel van Den Haag.
________________________________
Door Aad van der Ven
Met een kwintviool er bij en een aanvulling van het tongwerk is Jos Laus de koning te rijk. Organisten zijn bij wijze van uitzondering musici die hun taak vervullen op een instrument dat niet hun eigendom is. Maar ze zijn er niet minder aan verknocht. Bekend is het verhaal van een organist, die toen hij in een Rotterdamse kerk was benoemd stiekem een paar onderdelen van zijn oude orgel meenam en die in het nieuwe instrument plaatste. Hij kon er geen afstand van doen. Veel gelach in de orgelwereld toen het uitkwam. Maar iedereen begreep hem.
Jos Laus kreeg zijn kwintviool- de naam van een orgelregister, niet van een strijkinstrument- en een aantal andere aanvullingen en verbeteringen bij de enkele weken geleden afgesloten renovatie van de St. Jacobuskerk in de Parkstraat. Die kostte als geheel ongeveer twaalf miljoen euro en daarvan werd tussen de zeventig- en tachtigduizend euro gereserveerd voor een stevige opknapbeurt van het orgel.
Door oxidatie aangepaste pijpen werden volgens de modernste methodes aangepakt. Ook kwamen er vrijwilligers aan te pas om enkele duizenden lederen membranen te vernieuwen.
Met zijn circa 55 registers is dit het grootste orgel van Den Haag, een neuslengte voorliggend op het door Metzler gebouwde instrument in de Grote Kerk.
Even vragen aan: Jos Laus, kerkmusicus
- Gegevens
- Gepubliceerd op zaterdag 31 oktober 2009 21:04
'Muziek moet dienstbaar zijn aan de liturgie'
Rijswijker Jos Laus (56) viert morgen zijn veertigjarig jubileum als kerkmusicus. Dat gebeurt in de kerk waar hij dirigent/organist is, de de St. Jacobus aan de Parkstraat in Den Haag.
U bent 56 jaar oud en veertig jaar 'in het ambt'. Hoe kan dat?
"Ja, op mijn zestiende ben ik organist geworden in de Rijswijkse Bonfatiuskerk. Dat was net na het Tweede Vaticaans Concilie toen de liturgie-vernieuwing in de katholieke kerk begon. Dat had in de Bonifatius tot gevolg dat het koor en de organist er de brui aan gaven. Toen ben ik daar via mijn orgelleraar Joop Schouten aangesteld."
Maar uw echte opleiding moest toen nog beginnen?
Redding eeuwenoud orgel Paramaribo
- Gegevens
- Gepubliceerd op woensdag 01 augustus 2001 21:45
door Lia Schade van Westrum (Haagse Courant, augustus 2001)
“Er moet heel wat opgeknapt worden aan het orgel van de kathedraal in Paramaribo” zegt Jos Laus, orgeldeskundige, organist en koordirigent. Hij is twee keer naar Paramaribo geweest om de toestand van het instrument en het uit te voeren herstelwerk te inventariseren. “Sinds eind jaren tachtig is het orgel niet meer bespeeld. Toen werd de kathedraal definitief voor kerkdiensten gesloten. Het houten dak is namelijk tien jaar daarvoor vervangen door een dak van leisteen. Daardoor gingen de houten muren doorbuigen en werd het gebouw te onveilig”. Er werden stellages tegen de muren aangebracht om te voorkomen dat het gebouw zou instorten. Verder verkommerde het en daarmee ook het orgel. De tinnen frontpijpen werden er door vrijbuiters uitgesloopt en de delen die voor een ander doel bruikbaar waren meegenomen. Geluid was er niet meer uit te krijgen.
“Toch is de toestand niet hopeloos. De ruim dertienhonderd pijpen in de orgelkas, die afgesloten was, zijn intact gebleven. De orgelkas, die in de jaren zestig weinig stijlvol gewijzigd is, moet wel vervangen worden, maar het houten binnenwerk is nog in goede staat. Voor orgelkassen wordt eikenhout gebruikt; op dat harde hout heeft de houtworm weinig vat. Voor het orgel in Paramaribo werd het even harde mahoniehout gebruikt. Ook termieten hebben daar moeite mee”.
Voor de Allerhoogste kan het altijd beter
- Gegevens
- Gepubliceerd op zondag 01 augustus 2004 21:44
Een gesprek met organist, dirigent en orgeladviseur Jos Laus
De Katholieke Klokken- en Orgelraad (KKOR) bestaat in 2004 zestig jaar. Eén van de KKOR-adviseurs is de Rijswijkse organist en dirigent Jos Laus. Hij is bovendien 35 jaar als kerkmusicus werkzaam in de Rijswijkse Bonifatiuskerk en is daarnaast als pianist werkzaam op de Dansvakafdeling van het Haags conservatorium. Deze zomer begint hij aan een nieuwe uitdaging: per 1 augustus, de dag dat Jos zijn 51e verjaardag hoopt te vieren, wordt hij verantwoordelijk voor de kerkmuziekpraktijk van de Haagse St. Jacobuskerk. Tijd derhalve voor een interview met deze veelzijdige musicus die zijn hart heeft verpand aan het orgel.
Al bij de entree van een statig pand aan de Rijswijkse Frederiklaan valt onmiddellijk op dat hier een organist woont. In de gang sieren foto's van het Kam & van der Meulenorgel van de plaatselijke Bonifatiuskerk het witte stucwerk. In de huiskamer prijkt op een prominente plaats een kabinetorgel, terwijl de achterkamer op de eerste verdieping een nauwe loopruimte overlaat tussen een goed gevulde boekenkast, een piano, een 2-klaviers mechanisch studieorgel en een bureau. Alleen de schuur in de achtertuin verraadt nauwelijks nog de orgelbouwactiviteiten die er plaats vonden: nu is er een modelspoorbaan te vinden, een hobby die Jos gemeen blijkt te hebben met veel van zijn collega's.
"Als jongen van 6 jaar zong ik al in het jongenskoor van de Bonifatiuskerk, toen nog o.l.v. Frans Kaag. We zongen daar de grote klassieke missen en ik was al vroeg gefascineerd door wat er in de